Werkzekerheid
Is een flexcontract wel zo flex?
Wanneer moet je werken? Hoeveel kan je werken? Hoeveel krijg je betaald? Allemaal onzekerheden waar jongwerkenden tegenaan lopen. Iedereen die werkt of aan het werk gaat, krijgt ermee te maken: werkzekerheid. Of eigenlijk: werkonzekerheid. Vaste contracten zijn namelijk, zeker voor starters, zeldzaam.
Hoe staan we ervoor?
Tijdelijke contracten, uitzendwerk, nulurencontracten, het komt allemaal op hetzelfde neer: veel vrijheid voor jouw werkgever en veel onzekerheid voor jou als werknemer. 4 op de 10 werkenden heeft zo’n flexcontract. Onder jongwerkenden is dat aantal nog hoger. Niet zo flex, want flexwerkers verdienen gemiddeld veel minder dan vaste werknemers. Bovendien is de kans op werkloosheid ook nog eens een stuk hoger. Wat levert dat flexen dan wel op? Minder loon, minder kansen, meer stress en vooral minder zekerheid.
En dat terwijl werkzekerheid juist zo belangrijk is. Wie zekerheid heeft op werkgebied, doet sneller en meer ervaring op en werkt aan carrière en privé. Denk bijvoorbeeld aan het kopen van een huis of gezinsuitbreiding. Maar een toekomst opbouwen met een flexcontract, dat is lastig en wordt dus uitgesteld.
Ook zzp’ers zijn flexwerkers. Dat is natuurlijk prima als je er zelf voor kiest, maar let wel op of je wel echt een zzp’er bent. Je moet als zzp’er zelf bepalen hoe je het werk uitvoert en wanneer je dit werk doet. Mag je dit niet? Dan is er sprake van verkapt loondienst en dat mag niet. Schijnzelfstandigheid noemen we dat.
Het kan ook anders
Flexwerken hoeft namelijk niet. Het is een keuze die werkgevers maken. Een slechte keuze, die oneerlijk is voor werknemers. Toch kiezen veel werkgevers er vaak wel voor. Omdat ze het andere bedrijven zien doen, maar ook omdat ze er onterecht van uitgaan dat er risico’s aan vaste contracten hangen. Werkgevers vergeten vaak dat flexcontracten ook nadelen hebben voor het bedrijf. Zo zijn flexwerkers minder betrokken en moeten de vaste werknemers steeds nieuwe mensen inwerken.
Wat is dan een betere situatie? Daar hoeven we niet lang over na te denken: meer vaste contracten. Dat is goed voor werknemers, omdat ze meer verdienen, beter beschermd zijn en meer zekerheid hebben. Dat is ook goed voor werkgevers. Vaste werknemers zijn namelijk meer betrokken en trouwer aan het bedrijf. Dat zorgt weer voor een hogere omzet. Uiteindelijk zijn vaste contracten dus ook nog eens goed voor de economie.
'Ik heb een nulurencontract en dat geeft toch onzekerheid. Ik zou in de toekomst graag een huis willen kopen, maar met een tijdelijk contract loop je dan toch tegen problemen aan. Bovendien vind ik dat goed werk gewaardeerd moet worden. Ik heb mij de afgelopen maanden echt wel bewezen bij mijn huidige werkgever, dus ik hoop dat dat vaste contract er binnenkort in zit. Zo niet? Dan houd ik mijn ogen open voor een andere baan mét vast contract.' - Rayen (29), recruiter
En hoe gaan we dat doen?
De oplossing ligt dus eigenlijk best voor de hand. Werkgevers moeten inzien dat flexcontracten nadelen hebben en vaste contracten voordelen. FNV Young & United wil daarom dat de verschillen tussen vaste contracten en flexcontracten groter worden. En gelukkig lijkt er verandering te komen. Het kabinet wil ook meer zekerheid voor werkenden en presenteerde in april 2023 een pakket met maatregelen. Zoals:
- Oproepcontracten worden afgeschaft. In plaats daarvan komt er een vast basiscontract met een minimum aantal uren.
- Wie via een uitzendbureau werkt, krijgt sneller een contract dat meer zekerheid biedt.
- Na 3 tijdelijke contracten mag de werkgever pas weer na 5 jaar een tijdelijk contract aanbieden. Nu is dat nog 6 maanden, waardoor veel werkenden steeds van tijdelijk naar tijdelijk contract gaan. Met deze maatregel stimuleert het kabinet werkgevers om sneller vaste contracten aan te bieden.
Of het aantal vaste contracten onder jongwerkenden zal toenemen door deze maatregelen? De tijd zal het leren.
Heb jij goede ideeën om meer jongwerkenden aan een vast contract te helpen? Meld je nu aan voor onze Denktank. Zo kun je meepraten over jouw toekomst en die van jouw generatie.
